Restart unijnej polityki zagranicznej

UE nie ma narzędzi do reagowania na kryzysy w polityce zagranicznej

Publication cover
Pełny tekst dostępny w

Konflikty na Ukrainie i Bliskim Wschodzie uwydatniły jak UE jest źle przygotowana do reagowania na kryzysy w polityce zagranicznej. Niniejsza publikacja wskazuje, że nowy wysoki przedstawiciel unijnej dyplomacji, Federica Mogherini, będzie musiała zmagać się nie tylko ze światem, gdzie pozycja Europa została znacznie osłabiona, ale również z niechęcią w politycznym centrum UE by stawić czoła rzeczywistości.

Autorzy przekonują, że wyrazem kultury negującej rzeczywistość są wysoko cenione koncepcje polityki zagranicznej UE, takie jak „europejskie sąsiedztwo”, „strategiczne partnerstwo” oraz „kompleksowe podejście”, które stały się substytutem prawdziwego myślenia strategicznego i zachęcają do śmiertelnie niebezpiecznego poczucia samozadowolenia ze skuteczności polityki zewnętrznej UE.

W publikacji “Rebooting EU Foreign Policy” zauważono malejące zaangażowanie państw członkowskich we wspólną politykę zagraniczną  i bezpieczeństwa UE oraz zaproponowano sposoby, aby odwrócić ten proces. Zasugerowano również następujące kroki w celu wypracowania wiarygodnej polityki zagranicznej:

  • Kompleksowy przegląd strategii stosunków zewnętrznych UE.
  • Odrzucenie skompromitowanej „polityki sąsiedztwa”; zwołanie dużej konferencji regionalnej na temat bezpieczeństwa, rozwoju i reform w Afryce Północnej; oraz natychmiastowa i szeroka pomoc w leczeniu wirusa Ebola.
  • Przygotowanie do eskalacji konfliktu Rosji z Ukrainą (na przykład poprzez kryzys gazowy zimą lub inne rosyjskie intrygi na Bałkanach), a także przygotowania do de-eskalacji konfliktu z Moskwą przy zachowaniu presji ekonomicznej i prawnej na Rosję ze względu na aneksję Krymu.
  • Wspólne stanowisko UE wobec kradzieży technologii i zakłóceń w wymianie handlowej wywołanych przez Chiny; zaangażowanie w stosunki z Pekinem w sprawie Pakistanu, Afryki i Iranu; strategiczny dialog z innymi mocarstwami azjatyckimi.
  • Ściślejsze transatlantyckie partnerstwo w gospodarce, równocześnie wyrażanie różnić w stosunku do amerykańskiej polityki zagranicznej, tam gdzie to konieczne, w szczególności na Bliskim Wschodzie; uzupełnianie działań wojskowych USA przeciwko Państwu Islamskiemu poprzez dyplomację w regionie i pomoc humanitarną.
  • Przegląd dogorywającej Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE.

„Nowy wysoki przedstawiciel ma unikalną szansę rozpoczęcia szeroko zakrojonej debaty strategicznej i zainicjowania restartu w polityce zagranicznej Unii. Ponieważ wpływy na świecie odpływają do ośrodków położnych na wschodzie i południu a międzynarodowy porządek zaprojektowany przez świat Zachodu ulega demontażowi, to najwyższy czas, aby zastąpić myślenie życzeniowe strategią i by nowy zespół w Brukseli ponownie zaangażował państwa członkowskie UE we wspólną politykę zagraniczną”- komentuje współautor publikacji Nick Witney, Senior Policy Fellow w ECFR.

European Council on Foreign Relations nie zajmuje stanowisk zbiorowych. Publikacje ECFR reprezentują jedynie poglądy poszczególnych autorów.