Dlaczego Algieria jest nierzetelnym partnerem dla Europy

Relacje EU z Algierią są krótkowzroczne, bo skupiają się na bezpieczeństwie kosztem długotrwałej stabilizacji wewnętrznej tego kraju i ignorują skutki braku poszanowania praw człowieka – stwierdza autorka najnowszego policy paper ECFR. Chociaż Algieria jest trzecim co do wielkości dostawcą gazu dla UE, dopóki nie wcieli w życie wewnętrznych reform, pozostanie „nierzetelnym” partnerem dla Europy.

Analiza sugeruje, że pomimo obietnic reform konstytucyjnych, niedawna reelekcja Abdelaziza Boutefliki po raz czwarty na stanowisku prezydenta nie zapowiada poważnych perspektyw na lepsze rządzenie, wzrost gospodarczy, demokrację czy przejrzystość.

Autorka tekstu ECFR, Mansouria Mokhefi, zauważa, że europejska polityka wobec Algierii „podkreśla unijną chęć kontynuacji współpracy z obecnym reżimem pomimo znaczącej niezgody na niektóre aspekty jego wewnętrznej polityki”. Siła oddziaływania UE jest ograniczona a nastawienie Algierii jest ostrożne i niekiedy nieufne.

Ponieważ ponad 80 procent eksportu algierskiego gazu trafia do Europy, UE coraz chętniej spogląda na ten kraj w celu ograniczenia swojej zależności od Rosji, zwłaszcza w obliczu trwającego kryzysu na Ukrainie. Jednakże, Mansouria Mokhefi, wylicza w dwóch punktach, dlaczego unijny „gazowy zwrot” ku Algierii jest skomplikowany:

• Algierscy przywódcy mogą niechętnie ryzykować swoimi coraz bliższymi relacjami z Rosją
• Rosnąca konsumpcja wewnętrzna gazu w Algierii przy jednoczesnym spadku wydobycia wpływa na zmniejszenie wolumenu eksportu tego surowca.

Mokhefi dodaje: „[Algieria] nie zapomni o tym, kto popierał jest starania na rzecz demokratyzacji a kto wspierał sprzymierzeńców reżimu. Ponieważ Algieria stała się ważnym graczem dla bezpieczeństwa w regionie, jej zachodni partnerzy byli nieskorzy do nacisków na reżim w istotnych sprawach bezpośrednio przekładających się na demokrację i prawa człowieka ”.

 Algierskie partie opozycyjne pozostają słabe, podzielone i niezdolne do zaproponowania wiarygodnej alternatywy dla reżimu. Reputacja kraju w oczach UE została nadszarpnięta serią trudności społecznych i gospodarczych, a także wyzwań w obszarze bezpieczeństwa, takich jak:

• Zbytnia zależność od dochodów z ropy i gazu
• Powszechna bieda i nierówności społeczne
• Rozrośnięty sektor publiczny, nieefektywny system bankowy i biurokracja
• Wysokie bezrobocie i korupcja na szeroka skalę
• Konflikty na tle etnicznym i zagrożenie terrorystyczne ze strony Al-Kaidy w Islamskim Maghrebie

Masouria Mokhefi pisze, że UE opieszale reagowała na te zwiększające się wyzwania i brakuje jej proaktywnej i spójnej strategii by sobie z nimi poradzić. Sugeruje, żeby Unia wykorzystała swój pozytywny image wśród większości Algierczyków i rozważyła większe inwestycje w społeczeństwo obywatelskie.

W zakończeniu analizy wnioskuje, że: „Unia potrzebuje Algierii jako jednego z najważniejszych partnerów w dziedzinie regionalnego bezpieczeństwa Maghrebu. Jednakże biorąc pod uwagę ilość wewnętrznych wyzwań, przed którymi stoi ten kraj, Algieria może nie podołać roli partnera, jakiego oczekuje Europa.”

Mansouria Mokhefi jest specjalnym doradcą ds. Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w Institute français des relations internationals (ifri) oraz wykładowcą na New York University w Paryżu.