Obrona europejskiego wyboru

UE musi opracować nową strategię wobec Rosji i jej krajów sąsiedzkich

Publication cover
Pełny tekst dostępny w
Streszczenie dostępne w

Partnerstwo Wschodnie stało się programem zarządzania kryzysowego. UE musi opracować nową strategię wobec Rosji i jej krajów sąsiedzkich. Wraz ze wzrostem napięcia w stosunkach z Rosją po zestrzeleniu samolotu malezyjskich linii, Ukraina i inne stowarzyszone kraje Partnerstwa Wschodniego (PW) są coraz bardziej narażone w obszarach od energii do bezpieczeństwa. 

Redaktor publikacji składającej się ze studiów przypadków o Ukrainie, Armenii, Gruzji i Mołdawii, ECFR senior policy fellow, Andrew Wilson twierdzi, że polityka UE wobec Partnerstwa Wschodniego jest „na autopilocie” i potrzeba zrobić „więcej niż tylko chronić status quo, jeśli myśli się poważnie o utrzymaniu PW „. Wilson ostrzega, że UE będzie „musiała zobowiązać się do dużych nakładów i wyrzeczeń by ochronić kraje przed ostrą presją ze strony Rosji „.

Wszystkie cztery studia przypadku pokazują, że rosyjska presja, w całym swoim zasięgu i sile, jest często bezskuteczna. Analizy sugerują trzy elementy, które powinny znaleźć się w nowej strategii UE wobec Rosji i jej peryferium: 

  • UE musi obrać „budowanie państwa” za główny priorytet w krajach Partnerstwa Wschodniego, którym brakuje demokracji i poszanowania praw człowieka. Bezpieczeństwo jest priorytetem przed wzmocnieniem ich gospodarek. 
  • UE musi opracować instrument, które pomoże krajom Partnerstwa Wschodniego poradzić sobie z nowymi formami nacisku ze strony Rosji. 
  • UE potrzebuje wizji, jak współpracować z Rosją w nowej strukturze bezpieczeństwa. 

Cztery analizy sporządzone przez wiodących ekspertów wskazują na te wrażliwe punkty państw PW, które wymagają silniejszej determinacji UE: 

  • Na Ukrainie prezydent Putin jest w pułapce „wojny hybrydowej” prowadzonej różnymi taktykami, w którą wmieszane są regularne i nieregularne siły militarne. Niemniej jednak Putni nie chce zaangażować się w interwencję na dużą skalę. Andrew Wilson sugeruje, że UE powinna utrzymać nacisk na Rosję poprzez sankcje oraz zapewnić wsparcie dla ukraińskiego wojska i organów ścigania, z wyłączeniem śmiercionośnej broni i amunicji.
  • Nagły zwrot polityczny i odwrót Armenii od planowanego porozumienia o stowarzyszeniu z UE na rzecz wstąpienia do Unia Celnej pod egidą Rosji wzmocnił głęboką zależność tego kraju od Moskwy. Richard Giragosian sugeruje, że UE powinna angażować Armenię w sposób, który będzie respektować jej słabość i wrażliwe obszary. 
  • Gruzja jest podatna na naciski Rosji w obszarze inwestycji, handlu, energii i przepływów pieniężnych od gruzińskiej diaspory. Sergi Kapanadze ostrzega, że „poczucie pewności siebie gruzińskiego rządu, który uważa siebie za silniejszy niż na Ukrainie i bardziej przygotowany, aby odpierać rosyjskie naciski, jest błędne i niebezpieczne.” 
  • Mołdawia, która jest uzależniona od importu gazu z Rosji, może spodziewać się kolejnych sankcji w rolnictwie i wydalenia z Rosji mołdawskich pracowników. Stanislav  Secrieru uważa, że UE powinna zliberalizować ograniczenia wizowe i wspierać współpracę Mołdawii z Rumunią i Ukrainą w kwestiach energii.

We wstępie publikacji Andrew Wilson twierdzi, że od czasu jego powstania Partnerstwo Wschodnie było niskokosztowym niejednoznacznym projektem i ostrzega, że „Rosja użyła siły militarnej do zmiany granic. W nowym środowisku, krajom takim jak Ukraina będzie trudno zreformować się, a Rosja nie będzie konkurować na zasadach UE. Oznacza to, że UE musi opracować nową strategię wobec Rosji i jej peryferium.”

 

European Council on Foreign Relations nie zajmuje stanowisk zbiorowych. Publikacje ECFR reprezentują jedynie poglądy poszczególnych autorów.