Turcja, Kurdowie i walka przeciwko Państwu Islamskiemu

Dyplomatyczne wsparcie dla procesu pokojowego między Turcją i Kurdami powinno być priorytetem dla Europy, gdyż jest niezbędnym warunkiem dla stworzenia efektywnej strategii przeciw Państwu Islamskiemu (ISIS).

Raport „Turcja, Kurdowie i walka przeciwko Państwu Islamskiemu” autorstwa Cale Salih pojawia się w momencie eskalacji przemocy między Turcją a Partią Pracujących Kurdystanu (PKK) i niedługo przed przyspieszonymi tureckimi wyborami parlamentarnymi.

Od 20 lipca, PKK zabiło przynajmniej 113 osób należących do służb bezpieczeństwa, zaś Turcja twierdzi, że zlikwidowała setki bojowników PKK. Zbieg okoliczności, jaki łączy ostatnie tureckie naloty na cele kurdyjskie oraz większe zaangażowanie Ankary w aktywność skierowaną przeciwko ISIS, wywołał lawinę spekulacji. Pojawiają się głosy, że proces pokojowy między obiema stronami stracił na znaczeniu dla Stanów Zjednoczonych i ich zachodnich partnerów, które skupiły się na zwiększaniu korzyści z zaangażowania Turcji w sprawy bezpieczeństwa mogącego w krótkiej perspektywie wpłynąć pozytywnie na działania skierowane przeciwko ISIS.

W swoim raporcie, Salih przekonuje, że podczas gdy tureckie wsparcie jest niezwykle cenne dla koalicji przeciwko ISIS, polityka, która zakłada wymianę udziału Turcji w walce z dżihadystami za upadek procesu pokojowego pomiędzy PKK i turecką stroną rządową, może skutkować rozprzestrzenieniem się konfliktu na tereny północnej Syrii, osłabiając w ten sposób jedynego, efektywnego, nie-islamistycznego partnera koalicji na tamtych terenach (Ludowe Oddziały Obrony – YPG). W konsekwencji oznaczać to może jeszcze większe utrudnienia dla wspólnej koordynacji walk przeciwko ISIS.

Salih wzywa Europę do dyplomatycznego wsparcia w celu odnowienia procesu pokojowego na linii Turcja-PKK, większego politycznego zaangażowania Partii Demokratycznej Jedności (PYD) oraz warunkowej pomocy YPG na terenach, które obecnie kontroluje.

Mocniejsze poparcie PYD/YPG* powinno wiązać się z następującymi warunkami – należy:

• odwieść YPG od inicjowania jednostronnych akcji mających na celu zdobywanie terenów, które wcześniej nie należały do Kurdów
• wyłączyć partnerów powiązanych z Wolną Armią Syrii (FSA) od podejmowania kluczowych decyzji oraz prowadzenia jakiejkolwiek polityki, która mogłaby doprowadzić do przesiedlenia lokalnych sunnitów
• zachęcać PYD do uformowania rządowych instytucji, w których mieliby zapewniony udział także Kurdowie niepowiązani z PYD, Arabowie oraz inne lokalne grupy etniczne znajdujące się na terenach kontrolowanych przez tę organizację

*YPG jest zbrojnym ramieniem PYD

Cale Salih podkreśla, że:

„Ostatni nawrót fali przemocy między Turcją i PKK zagraża dalszym pogłębieniem walk obejmujących region, poważnie komplikując europejskie wysiłki mające na celu stabilizację oraz skuteczną walkę z ISIS.”

„Europa ma trudny orzech do zgryzienia. Aby zwalczać ISIS w Syrii, potrzebne jest tureckie wsparcie, niemniej YPG udowodniło swoją przydatność jako lokalny partner w terenie i uzupełnienie dla koalicyjnych nalotów w północnej Syrii.”

„Efektywna strategia w północnej Syrii będzie wymagać partnerstwa i koordynacji działań z obydwoma aktorami.”

„Europa musi zatem przedsięwziąć bardziej aktywne działania polityczne opierające się na przeświadczeniu, że zarówno Turcja jak i Kurdowie są kluczowi w walce przeciwko ISIS. UE powinna postrzegać proces pokojowy między Turcją a PKK jako czynnik, który bezpośrednio wpływa na jej interesy w regionie i podejmowanie skoordynowanej i efektywnej walki przeciwko ISIS.”

Na język polski przetłumaczył Bartosz Duda.