Odpowiedź na falę eurosceptyzmu

Po latach kryzysu, badania opinii publicznej w krajach UE pokazują widoczny wzrost poparcia dla partii eurosceptycznych w nadchodzących majowych wyborach do PE

Publication cover
Pełny tekst dostępny w

Po latach kryzysu, badania opinii publicznej w krajach UE pokazują widoczny wzrost poparcia dla partii eurosceptycznych w nadchodzących majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego. Szczególny triumf eurosceptycy najprawdopodobniej będą mogli celebrować w trzech dużych krajach: Francji, Włoszech oraz w Wielkiej Brytanii, a w Grecji, Czechach i Holandii prawdopodobnie wejdą do grona czołowych sił politycznych. Dania, Austria, Węgry oraz Finlandia również odnotują wzrost poparcia społecznego dla tych partii.

W obliczu zwiększenia uprawnień Parlamentu Europejskiego na poziomie transnarodowym, partie eurosceptyczne mogą się przyczynić do zahamowania dalszej integracji strefy euro i podważyć legitymizację europejskiego projektu.

Jednak największym pokłosiem zwycięstwa eurosceptyków może być ich wpływ na polityczny mainstream. Ich sukcesem może być skuteczne skojarzenie Unii ze strachem przed imigrantami, co popchnie polityczną debatę w stronę batalii, czy powinno być „więcej” lub „mniej” Europy.

Autorzy najnowszego policy memo ECFR – „The Eurosceptic urge and how to respond to it” – wskazują, że zamiast wpadać w panikę proeuropejscy politycy powinni dać obywatelom realny wybór i zająć się realnymi sprawami:

  • Przede wszystkim, zwolennicy Europy nie mogą wdać się w dyskusję na poziomie argumentów „za” lub „przeciw” Europie, ale powinni skupić się na propozycjach realnych rozwiązań wobec wyzwań stojących przed UE i jej państwami członkowskim, takimi jak: zatrudnienie, migracja czy wzrost gospodarczy.
  • Pro-europejskie partie, które formują wielkie ponadnarodowe koalicje mogą być odbierane przez obywateli, jako szkodliwe kartele reprezentujące interesy wpływowych elit.  Taki obraz wpisuje się doskonale w narrację Eurosceptyków o oderwaniu europejskich elit od obywateli.
  • Zamiast tego, pro-europejskie partie powinny podkreślać, że problemy takie jak niedociągnięcia w strukturze instytucjonalnej strefy euro i demokratyczny deficyt EU wymagają konstruktywnych rozwiązań na poziomie europejskim, a nie ucieczki w nacjonalizm i ksenofobię.

 „Eurosceptycy mogliby pogłębić podziały, które powstały w Europie, pomiędzy Północą a Południem, kredytodawcami i kredytobiorcami, państwami z i spoza strefy euro, w czasie gdy Europa pilnie potrzebuje podjęcia działań w celu rozwiązania instytucjonalnego podłoża kryzysu” José Ignacio Torreblanca

“Nagły wzrost eurosceptyzmu może być bardziej destrukcyjny niż pojawienie się Tea Party w Stanach Zjednoczonych – mogłoby to doprowadzić do kuriozalnej sytuacji powstania parlamentu, który będzie stać w opozycji do  samego siebie i którego głównym celem będzie doprowadzenie do swojej likwidacji.” Mark Leonard

European Council on Foreign Relations nie zajmuje stanowisk zbiorowych. Publikacje ECFR reprezentują jedynie poglądy poszczególnych autorów.