«Ευρωσκεπτικιστική Ενωση» αποκαλούν πολλοί το νέο ευρωπαϊκό τοπίο που προκύπτει από τις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής. Τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα όμως –που συγκεντρώνονται σε τέσσερις πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου: Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, Φιλελεύθεροι και Πράσινοι –έχουν συνολικά μια άνετη πλειοψηφία του 70%. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε και τους «ήπιους» ευρωσκεπτικιστές: για παράδειγμα, βουλευτές του γαλλικού UMP, που ανήκει στο ΕΛΚ, απεχθάνονται μέτρα που οδηγούν σε «περισσότερη Ευρώπη».
Παραδόξως το ενδιαφέρον επικεντρώνεται, εκτός από την εκλογή του νέου προέδρου της Επιτροπής, στις ομάδες που θα καταφέρουν να σχηματίσουν τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα στο Ευρωκοινοβούλιο.

«Πολλά από αυτά προσπαθούν να τηρήσουν αποστάσεις από την απαράδεκτη ακροδεξιά ρητορική» λέει στο «Βήμα» ο Μαρκ Λέοναρντ, διευθυντής του European Council on Foreign Relations. «Ο Φάρατζ, π.χ., επιχείρησε να παρουσιάσει την πλατφόρμα του ως μη ρατσιστική, θεωρώντας ότι το να αναφέρεται γενικώς στη μετανάστευση θα προσείλκυε ψηφοφόρους».
Από τις συναντήσεις που είχε κατά καιρούς με τον Φάρατζ ο κ. Λέοναρντ τονίζει ότι ο ηγέτης του UKIP τρέφει θαυμασμό για τον Μπέπε Γκρίλο και τους Αληθινούς Φινλανδούς. «Ο Φάρατζ είναι αντισυστημικός όμως στην οικονομία, η φιλοσοφία του είναι ο φιλελευθερισμός, συνεπώς αντιμετωπίζει με πολύ μεγάλη καχυποψία τον κρατισμό της Λεπέν».
Ο κ. Λέοναρντ πιστεύει ότι σε κάθε συζήτηση για τις ομάδες που θα σχηματίσουν οι ευρωσκεπτικιστές στο νέο Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να παρακολουθούμε στενά τις ενέργειες των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR). «Στην ομάδα αυτή ανήκει το Συντηρητικό Κόμμα του Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος, ως πρωθυπουργός της Βρετανίας, παρέχει πρόσβαση στο Συμβούλιο των αρχηγών κρατών των «28». Το ECR ψαρεύει για εταίρους στην ίδια δεξαμενή των ευρωσκεπτικιστών. Οι Δανοί και οι Αληθινοί Φινλανδοί είναι τα πιο περιζήτητα κόμματα από όλους εκείνους που ψαρεύουν στη δεξαμενή αυτή».
Σύμφωνα με τον κ. Λέοναρντ, οι ευρωσκεπτικιστές έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν ορισμένους τομείς στο Ευρωκοινοβούλιο, όπως «τα μέτρα κατά της λιτότητας, η ελεύθερη διακίνηση εργαζομένων και η εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ. Σε αυτούς τους τομείς μπορεί να δούμε να σχηματίζεται μια μειοψηφία με τη δυνατότητα να μπλοκάρει τις αποφάσεις. Τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα θεωρητικά μπορούν να περάσουν ό,τι θέλουν στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι ευρωσκεπτικιστές δεν θα κατάφερναν ποτέ να μπλοκάρουν, π.χ., την εκλογή του νέου προέδρου της Επιτροπής. Αλλά σε ένα ζήτημα όπως ο εμπορικός και επενδυτικός συνεταιρισμός της ΕΕ με τις ΗΠΑ θα έβρισκαν συμμάχους από τα μεγάλα κόμματα».

ΜΙΡΙΑΜ ΜΠΕΝΡΑΑΝΤ
«Είναι όλοι ισλαμοφοβικοί, αλλά αυτό δεν τους ενώνει»

Η ισλαμοφοβία είναι η συγκολλητική ουσία ανάμεσα στα ακροδεξιά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου, λέει στο «Βήμα» η Μίριαμ Μπενράαντ από το ECFR στο Παρίσι. «Ο κοινός παρονομαστής τους είναι η ισλαμοφοβία. Προς το παρόν όμως δεν φαίνεται ικανή να τους ενώσει. Αν οι ισλαμιστές πραγματοποιούσαν μια τρομοκρατική επίθεση, αυτή θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν ισχυρή κόλλα».

Δύο είναι τα ζητήματα που μονοπωλούν τη ρητορική του ακροδεξιού μετώπου: «Η ευθύνη της ΕΕ για την κακή οικονομική και κοινωνική κατάσταση των Ευρωπαίων, καθώς και το Ισλάμ και η μετανάστευση, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους. Οι ακροδεξιοί κατάφεραν να αναγάγουν το δεύτερο σε μείζον ζήτημα όλων των εκλογικών αναμετρήσεων που θα ακολουθήσουν στην Ευρώπη, είτε πρόκειται για εθνικές είτε για τοπικές είτε για ευρωπαϊκές εκλογές. Οι ακροδεξιοί πέτυχαν τον ευτελισμό του ζητήματος αυτού. Η ανησυχία για την ευρωπαϊκή ταυτότητα και την απειλή που δέχεται από το Ισλάμ προσείλκυσε ψηφοφόρους που δεν ψήφιζαν ακροδεξιά κόμματα».

Η κατάσταση είναι φαύλος κύκλος. «Η ισλαμοφοβία και η ξενοφοβία έχουν μολύνει πολλά κόμματα, όχι μόνο την Ακροδεξιά. Αυτό ριζοσπαστικοποιεί ακόμη περισσότερο τους ακραίους ισλαμιστές, οι οποίοι, με τη σειρά τους, τροφοδοτούν την ισλαμοφοβία. Το κλίμα στη σημερινή Ευρώπη είναι πολύ ανθυγιεινό».

Η κυρία Μπενράαντ πιστεύει ότι αυτό που χαρακτήρισε τις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής είναι η εξάπλωση της ισλαμοφοβίας και της ξενοφοβίας στα κυρίαρχα κόμματα. «Παράλληλα όμως καταγράφηκε και μια αντίδραση σε αυτό: ένα μέρος του πληθυσμού συνειδητοποίησε ότι δεν συνάδει με τις αξίες τους – εξ ου, για παράδειγμα, το χαμηλό ποσοστό του Βίλντερς στην Ολλανδία» (σ.σ.: πιστεύεται ότι οι δηλώσεις του Ζαν-Μαρί Λεπέν, πατέρα της Μαρίν, ότι η λύση για το Μεταναστευτικό είναι ο ιός Εμπολα τρόμαξαν τους ψηφοφόρους του Βίλντερς, ο οποίος είναι στενός σύμμαχος της Λεπέν).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ